آموزش موسیقی

دهانه بزرگ

دهانه بزرگ یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های تنبک است. زیرا ساخت دقیق و استاندارد آن موجب توزیع یکسان ارتعاش صدا در تمامی نقاط می‌شود.

همانطور که گفته شد دهانه تنبک دارای اندازه‌های مختلفی است که به سه دسته کلی دهانه کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم می‌شود.

تنه یا کاسه

تنه تنبک، به قسمت استوانه‌ای شکل از جنس چوب گفته می‌شود که سازگران به دو شیوه رایج آن را می‌سازند. این دو روش اصطلاحا ترکه‌ای و یک تکه نامیده می‌شوند. همانطور که از نام آن‌ها پیداست، کاسه ترکه‌ای متشکل از ترکه‌های چوبی است که در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و کاسه به تکه‌ای از کنده درختی که به صورت یک تکه تراش میخورد می‌گویند.

درضمن برای جلوگیری از لرزش دست نوازنده در هنگام نواختن، شیارهایی در عرض تنه ایجاد می‌گردد. البته کارایی این شیارها محدود به همین بخش نیست، بلکه از شیارهای تنه برای اجرای برخی تکنیک های نوازندگی مانند کشیدن ناخن بر روی شیارها و… نیز استفاده می‌شود.

نفیر یا گلو

این قسمت بین تنه و دهانه کوچک انتهایی تنبک قرار دارد که نفیر یا گلو نامیده می‌شود. نفیر در واقع همان حالت استوانه را دارد اما باریک تر است. سازندگان معمولا این قسمت را با طول 26 سانتی متر و قطر 18 سانتی متر می سازند.

دهانه کوچک

دهانه کوچک را می‌توانید در قسمت پایینی نفیر مشاهده کنید. دهانه کوچک در واقع به منظور خروج صدای تولید شده از پشت ساز است. بسته به اندازه های تنبک اندازه این قسمت نیز می‌تواند متغییر باشد.

پوست

به طور کلی دهانه تنبک با پوست حیواناتی مانند بز، گوساله و شتر پوشانده می‌شود. نوع پوستی که در تنبک به کار می‌رود نیز بسته به کاربرد آن می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال برای اجرای تکنوازی یا ارکستر، اغلب از پوست حیواناتی مانند بز یا میش که ضخیم تر و با قدمت بیشتر باشد استفاده می‌شود. همینطور برای تنبک‌های تنکوازی که اندازه کوچکتری دارند معمولا از پوست‌های نازک تر استفاده می‌شود.

تنبک عضوی مهم در خانواده سازهای کوبه‌ای است. تنبک که برخی آن را به نام ضرب می‌شناسند متشکل از بدنه چوبی و پوست طبیعی چهارپایان است که بر روی دهانه آن کشیده می‌شود. شکل ظاهری این ساز به شکل جام است که میتوانید مشابه آن را در کشور های عربی، ترکیه، افغانستان و… بیابید.

ممکن است با انواع مختلفی از تنبک برخورد کنید که لازم است بدانید از نظر کاربرد و صدادهی با یکدیگر متفاوت هستند. برای مثال اندازه دهانه، جنس و حالت بدنه و جنس پوست مواردی هستند که در نوع صدای ساز تاثیر دارند. همچنین دهانه بزرگ تنبک با اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شود تا برای سنین مختلف مورد استفاده قرار بگیرد.

به طور کلی تنبک های بزرگتر معمولا برای اجرای ارکستر رایج بوده و تنبک های کوچکتر بیشتر در تک نوازی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تنبک یکی از مهمترین سازهای کوبه‌ای پوستی در موسیقی ایرانی است که سالهاست مورد توجه موسیقی‌دانان و نوازندگان ایرانی قرار گرفته است. حتی تنبک را می‌توان جزو مشهورترین و رایج ترین سازهای کوبه‌ای پوستی در ایران دانست. آثار وجود سازی از خانواده تنبک امروزی را می‌توان در تمدن‌های اولیه نیز پیدا کرد. مدارک تاریخی حاکی از حضور این ساز در تمدن‌هایی مانند ایلام و ساسانیان است. اما این ساز در دوره قاجار اهمیت زیادی در موسیقی پیدا کرد علاوه بر این در آن زمان به نام دمبلک شناخته می‌شد. مدارک باقی مانده نشان می‌دهند نخستین نمونه‌های ضبط شده از نواختن با تنبک نیز به زمان قاجار برمی‌گردد.

میتوان گفت تنبک جزو سازهایی با تاریخچه بسیار غنی و کهن است. بدون شک گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی از عوامل تاثیر گذار در تکامل یافتن این ساز یوده است. تنبک امروزی به گونه ای شکل جدیدی از نسل‌های قبلی خود است.

تخصصی تر، گیتار هایی به سبک نیمه آکوستیک با بدنه ای بزرگتر، تن صدای گرم و رزونانس طبیعی بدنه ساز از جمله ویژگی های این سبک به شمار می رود. به دلیل اینکه معمولا دارای بدنه هایی توخالی به منظور دوام بیشتر هستند به این دسته از گیتار نیمه آکوستیک نیز می گویند و بشیتر در سبک های ایندی و بلوز از آن ها استفاده می شود. Noel Gallagher یکی از کاربران مشهور این سبک از گیتار ها است.

برای نوازندگان سبک های جز، ایندی و بلوز مناسب می باشد.

گیتار های حرفه ای این سبک: Gibson ES-335

این استایل دومین استایل مشهور در بین نوازندگان گیتار الکتریک است. Les Paul که توسط کمپانی گیبسون در دهه 1950 معرفی شد، تجربه نوازندگی متفاوتی با توجه به چوب ماهاگانی که به طور معمول در این گیتار ها استفاده می شود را ارائه می کند و تن صدای گرم تر برای مدت زمان بیتر از جمله ویژگی های این سبک به شمار می رود. گیتار های Les Paul به طور معمول دارای دو پیکاپ هامباکر اند که باعث افزایش حجم صدا و گرد تر شدن تن صدای ساز شما می شود و برای نوازندگانی که به دنبال سبک های هوی تر می گردند کاملا ایده آل است.

برای نوازندگان سبک های راک ، متال و بلوز مناسب می باشد.

اگر به دنبال خرید گیتار الکتریک با این استایل می گردید مدل های LTD EC256 ، LTC EC1000 ، CORT CR250 را بررسی کنید.